Τα τελευταία χρόνια έχει συντελεστεί μεγάλη πρόοδος στην αντιμετώπιση του καρκίνου και σε πολλές περιπτώσεις επιτυγχάνεται αυτό που οι ογκολόγοι –παθολόγοι αποκαλούν λειτουργική ίαση ακόμα και σε μεταστατικούς καρκίνους, δηλαδή τουλάχιστον 8ετή ή 10ετή επιβίωση-κάτι που πριν από μερικά χρόνια έμοιαζε με σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Ωστόσο ακόμα και σήμερα, δεν είναι όλοι οι καρκίνοι το ίδιο εύκολα (ή δύσκολα) αντιμετωπίσιμοι. Άλλωστε κάτω από τον όρο «καρκίνος» υπάρχουν τουλάχιστον 200 διαφορετικά νοσήματα, όπως επισημαίνει ο Ευάγγελος Φιλόπουλος, πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας.
Ο καρκίνος του παγκρέατος, όπως και ο καρκίνος του παχέος εντέρου δεν θεωρούνται «καλές, μέσα στην γενικότερη ατυχία» επιλογές. Ανήκουν αμφότεροι στα δύσκολα περιστατικά και φυσικά καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει η όσο το πιο δυνατόν πιο έγκαιρη διάγνωση. Είναι πάντως και τα δύο ογκολογικά νοσήματα με υψηλή θνησιμότητα, αν συγκριθούν με άλλους καρκίνους, π.χ. μαστού ή προστάτη, στους οποίους η 5ετής και 10ετής και ακόμα μακρύτερη επιβίωση είναι πολύ υψηλότερη. Ειδικά στον καρκίνο του μαστού το success story της Ογκολογίας είναι από μόνο του λαμπρό παράδειγμα του τι έχει επιτύχει η ιατρική στις τελευταίες δεκαετίες…
Για την εξέλιξη της υγείας και των δύο γαλαζοαίματων ασθενών, οι Βρετανοί και μαζί τους ο κόσμος όλος ανησυχεί. Έκδηλη ανησυχία υπάρχει για τον Κάρολο, τον φιλέλληνα Κάρολο, για τον οποίο οι διαρροές στο Βρετανικό Τύπο κάνουν λόγο για προχωρημένη κατάσταση και χαμένη δυστυχώς μάχη. Μεγάλη ανησυχία και θλίψη επικρατεί και για την 42χρονη πριγκίπισσα Κέιτ, που είναι μόλις 6 χρόνια μεγαλύτερη από την ηλικία την οποία είχε η Πριγκίπισσα Νταϊάνα, όταν έχασε τόσο άδικα την ζωή της σε εκείνο το μοιραίο αυτοκινητιστικό «ατύχημα». Η καλή φυσική κατάσταση της Κέιτ, το γεγονός ότι προσέχει την διατροφή της και αθλείται δημιουργούν βέβαια μια κάποια αισιοδοξία, αλλά και πάλι ο καρκίνος του παχέος εντέρου δεν είναι «αστεία υπόθεση». Συγκεκριμένα αυτή η μορφή ογκολογικού νοσήματος (ο καρκίνος του παχέος εντέρου) αποτελεί διεθνώς την τρίτη αιτία θανάτων από κακοήθη νόσο. Η υψηλή του θέση στην θνητότητα οφείλεται και στο γεγονός ότι η συχνότητα εμφάνισης πολύποδα στο έντερο αυξάνει με την ηλικία και όπως όλοι γνωρίζουμε ο καρκίνος του παχέος εντέρου οφείλεται σε καρκινική εξαλλαγή εντερικών πολύποδων.
Παράλληλα,ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί και την τρίτη συχνότερη κακοήθη νόσο τόσο στους άνδρες (μετά τον πνεύμονα και τον προστάτη) όσο και στις γυναίκες (πνεύμονας, μαστός). Η συνήθης ηλικία εμφάνισής του (με εξαίρεση τις κληρονομικές μορφές) είναι μετά το 50ο έτος ηλικίας. Η αύξηση των περιστατικών οδήγησε στο να μειωθεί η προτεινόμενη ηλικία για την έναρξη του προσυμπτωματικού ελέγχου: Έτσι ο προσυμπτωματικός έλεγχος με την εξέταση της κολονοσκόπησης συστήνεται πλέον μετά την ηλικία των 45 ετών, ενώ πριν λίγα χρόνια οι συστάσεις ήταν για αργότερα, δηλαδή να ξεκινά στα 50 έτη ή στα 55 έτη. Εξαίρεση πάντοτε αποτελούν οι άνθρωποι με βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό, που σε συνεννόηση με τον γιατρό τους πρέπει α ξεκινούν νωρίτερα- κι αυτό ισχύει για κάθε νόσημα. Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημάνουμε ότι η κολονοσκόπηση δεν είναι τόσο δημοφιλής όσο η ψηφιακή μαστογραφία, λόγω των σχετικών διαδικασιών που απαιτεί και ειδικότερα του ειδικού υγρού που πρέπει να καταναλώσει ο εξεταζόμενος το οποίο είναι απαραίτητο για να αδειάσει το έντερο.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου έχει καλή πρόγνωση αν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και σωστά και μπορεί να πετύχει πολύ υψηλά ποσοστά ίασης στα αρχικά στάδια. Το σημαντικότερο θεραπευτικό βήμα στην όλη θεραπεία είναι η ριζική και σωστή χειρουργική αντιμετώπιση. Τα πρώιμα συμπτώματα που μπορούν να βάλουν σε υποψία τον/την ασθενή είναι ο συχνός κοιλιακός πόνος, η συχνή και επίμονη διάρροια η αιμορραγία από το ορθό (ή/και η ανίχνευση αίματος στα κόπρανα, κάτι που διαπιστώνεται με το τεστ Μάγιερ κοπράνων) και η σιδηροπενική αναιμία που οφείλεται στην απώλεια αίματος. Τα συμπτώματα αυτά μπορούν να επηρεάσουν την καθημερινότητα των ασθενών τουλάχιστον δύο χρόνια πριν διαγνωστούν με καρκίνο του παχέος εντέρου. Η κολονοσκόπηση πρέπει να διενεργείται λοιπόν από την ηλικία των 45 ετών και να επαναλαμβάνεται ανά 10ετία αν τα ευρήματα είναι αρνητικά ή συχνότερα αν τα ευρήματα είναι ύποπτα. Η κατανάλωση κόκκινου κρέατος και κυρίως αλλαντικών έχει συσχετιστεί με την αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του εντέρου, ενώ προστατευτικό ρόλο διαδραματίζει η λήψη τροφίμων πλούσιων σε φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά, ακατέργαστα δημητριακά). Δυστυχώς σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου στην Ελλάδα μόλις το 13% των ατόμων που θα έπρεπε να κάνει κολονοσκόπηση έχει κάνει έστω και μια φορά!
Για την Κέιτ, η προληπτική χημειοθεραπεία και η υστερεκτομή, στα οποία υποβλήθηκε (και υποβάλλεται) είναι μέτρα πρόληψης της δημιουργίας μεταστάσεων που θα δυσκόλευαν την αποκατάσταση της υγείας της και θα καθιστούσαν πιο δύσκολη τη μάχη με τον καρκίνο.
Τώρα στην περίπτωση του Βασιλιά Καρόλου η κατάσταση του φημολογείται ότι είναι προχωρημένη και τα πράγματα δύσκολα. Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι επίσης δύσκολος, έχει υψηλή θνησιμότητα και είναι εξαιρετικά ύπουλος. Δίνει ελάχιστα προειδοποιητικά συμπτώματα μεταξύ των οποίων έναν επίμονο πόνο στην πλάτη (ψηλά εκεί που στις γυναίκες κουμπώνει το σουτιέν), που είναι δύσκολο για τον ασθενή να καταλάβει ότι δεν είναι μυοσκελετικής αιτιολογίας (πχ οσφυαλγία), όπως επισημαίνει ο καθηγητής θεραπευτής ογκολογίας ΕΚΠΑ, Αριστοτέλης Μπάμιας. Επίσης συνήθως οι ασθενείς χάνουν βάρος, χωρίς να κάνουν δίαιτα. Πρόκειται όμως για μη ειδικά συμπτώματα που είναι δύσκολο να υποψιάσουν για καρκίνο κάποιον μη γνώστη. Η οξεία παγκρεατίτιδα επίσης μπορεί να οδηγήσει στη διάγνωση, ενώ προβληματίζει επίσης η εμφάνιση ίκτερου και η ξαφνική διαταραχή του σακχάρου, με την εμφάνιση διαβήτη.