Η Κορίνα Πατέλη-Bell είναι ιδρύτρια και πρόεδρος της Fair Life LCC, μίας Πρωτοβουλίας για τον Καρκίνο του Πνεύμονα και «ψυχή» της προσπάθειας να δημιουργηθεί επιτέλους στην Ελλάδα πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου.
Συνέντευξη της Κορίνας Πατέλη-Bell, προέδρου της Fair Life LCC, για τον Καρκίνο του Πνεύμονα στην Αλεξία Σβώλου
Έχει εξαγγελθεί από το υπουργείο Υγείας ότι θα ξεκινήσει πιλοτικά το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του πνεύμονα σε τέσσερα νοσοκομεία, μέσα στο πλαίσιο υλοποίησης κι άλλων προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου. Πόσο πιστεύετε ότι πρέπει να πάρει προτεραιότητα ο καρκίνος του πνεύμονα δεδομένης και της βαριάς νοσηρότητας και θνητότητας της νόσου;
Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι απόλυτη προτεραιότητα. Τα τελευταία χρόνια η υγεία των πνευμόνων μας βάλλεται από παντού. Δεν είναι μόνο ένα τεράστιο θέμα δημόσιας υγείας. Είναι επίσης ένα μείζον κοινωνικό και οικονομικό ζήτημα, με άμεσες και σοβαρές επιπτώσεις τόσο για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους όσο και για το κοινωνικό σύνολο. Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι 1ος μεταξύ όλων των μορφών καρκίνου, με 8.960 νέα περιστατικά ετησίως στην Ελλάδα και 7.662 θανάτους.
Κι εδώ να πούμε βέβαια ότι εκτός από το σημαντικό ψυχολογικό και σωματικό κόστος της θεραπείας, ο καρκίνος του πνεύμονα πλήττει την κοινωνική ευημερία καθώς και τη συναισθηματική ισορροπία των ανθρώπων που ζουν με τη νόσο.
Ελπίζουμε να αλλάξει σύντομα αυτή η εικόνα, χάρη στην επιστημονική πρόοδο. Έχουμε σπουδαίες εξελίξεις στην χειρουργική, βελτιώσεις στην χορήγηση της ακτινοβολίας, νέα καινοτόμα φάρμακα και στοχευμένες θεραπείες. Και όμως, τίποτα δεν είναι πιο πολύτιμο στη θεραπεία του καρκίνου από την έγκαιρη διάγνωση.
Η έγκαιρη διάγνωση σημαίνει καλύτερη θεραπεία, μεγαλύτερη επιβίωση, χαμηλότερο κόστος περίθαλψης. Στον καρκίνο του πνεύμονα, έγκαιρη διάγνωση σημαίνει προσυμπτωματικός έλεγχος με την αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης ακτινοβολίας για τις ομάδες υψηλού κινδύνου. Από την πρώτη στιγμή, η εφαρμογή του προσυμπτωματικού ελέγχου ήταν και είναι βασικός πυλώνας των δράσεων της FairLife L.C.C. και πιέζουμε συνεχώς προς αυτήν την κατεύθυνση. Είμαστε πολύ χαρούμενοι που αυτή η προσπάθεια βρίσκει ανταπόκριση.
Με τα σημερινά δεδομένα στην Ελλάδα περίπου 7 στους 10 καρκίνους στον πνεύμονα βρίσκονται με καθυστέρηση. Ποιο είναι το καλύτερο δυνατό σενάριο για την αναστροφή αυτής της εικόνας;
Εάν καταφέρουμε να διαδώσουμε το σωστό μήνυμα, η εικόνα της νόσου θα αλλάξει δραματικά. Πράγματι, σήμερα, μόνο το 16% των διαγνώσεων βρίσκονται στο αρχικό στάδιο και το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν συμπτώματα όταν ο καρκίνος του πνεύμονα βρίσκεται σε τελικά στάδια. Όταν εντοπίζουμε νωρίς τον καρκίνο πριν την εμφάνιση συμπτωμάτων, έχουμε περισσότερες θεραπευτικές επιλογές, πολλά χρόνια ποιοτικής ζωής μπροστά μας και αυξημένες πιθανότητες ίασης. Άρα, οφείλουμε να κάνουμε ενημέρωση, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση. Η FairLife L.C.C. ενημερώνει για τα κριτήρια ένταξης στις ομάδες υψηλού κινδύνου να εμφανίσουν τη νόσο και τη σημασία του προσυμπτωματικού ελέγχου.
Εκπαιδεύουμε τους νέους για την υγεία των πνευμόνων μας και τους κινδύνους του καπνίσματος και του ατμίσματος, Θέλουμε να προωθήσουμε σωστά πρότυπα συμπεριφοράς για την δημιουργία των ενεργών πολιτών του “αύριο”, υιοθετώντας βέλτιστες πρακτικές κυκλικής οικονομίας για τη νέα γενιά (δράσεις ευαισθητοποίησης για το κάπνισμα και το περιβάλλον). Είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε τα στατιστικά και την εικόνα της νόσου στη χώρα μας.
Στην Ελλάδα αρκετοί καπνιστές είναι άντρες. Πηγαίνουν μόνοι τους στον γιατρό ή τους παρακινεί η σύζυγος/σύντροφος;
Η αλήθεια είναι ότι οι γυναίκες είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένες γύρω από τη νόσο και την πρόληψη, κάτι που έχουμε διαπιστώσει και μέσα από την καθημερινή μας επικοινωνία, μέσω της Γραμμής Υποστήριξης FairLine 111 57 του φορέα. Έχουμε λοιπόν πολλές μαρτυρίες γυναικών, οι οποίες έχουν παρακινήσει τους συζύγους τους να κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις.
Αυτό αποτυπώνει άλλωστε και η έρευνα του Global Lung Cancer Coalition για το 2023 αναφορικά με τη στάση του κοινού απέναντι στον καρκίνο του πνεύμονα – έρευνα που πραγματοποιήθηκε για τέταρτη χρονιά σε 29 χώρες ( μεταξύ αυτών και η Ελλάδα), με περισσότερους από 1.000 συμμετέχοντες από την κάθε χώρα.
Έχουμε κι άλλες εξελίξεις στον καρκίνο του πνεύμονα με τα θεραπευτικά εμβόλια. Θα θέλατε να μας μιλήσετε για την εμπειρία των ασθενών;
Πράγματι, η επιστήμη κάνει άλματα στην αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα. Έχουμε βελτιωμένες χειρουργικές, ακτινοθεραπευτικές, παθολογικές, ογκολογικές τεχνικές και φυσικά τον ολοκληρωμένο μοριακό έλεγχο.
Η ανοσοθεραπεία άλλαξε την εικόνα στην ογκολογία. Έφερε την ελπίδα και μαζί της νέες προοπτικές. Σχεδιάζονται νέα, εξατομικευμένα φάρμακα που απευθύνονται σε συγκεκριμένο όγκο και στοχεύουσες θεραπείες που θα απευθύνονται σε περισσότερους ασθενείς και θα χτυπούν αποτελεσματικά περισσότερους μοριακούς στόχους. Στον καρκίνο του πνεύμονα, οι θεραπείες κατατάσσονται σε 2 κατηγορίες, σε εκείνες που αναστέλλουν τις ογκοπρωτεΐνες και στα αντισώματα, τα οποία διεγείρουν το ανοσολογικό σύστημα για να καταπολεμήσει τα αντιγόνα του όγκου.
Η χρήση θεραπευτικού εμβολίου αναμένεται να αποτελέσει ένα νέο όπλο στην αντιμετώπιση της νόσου, καθώς μελετάται η εφαρμογή της τεχνολογίας mRNA στη δημιουργία εμβολίων που θα χορηγούνται σε συνδυασμό με ανοσοθεραπεία. Γενικότερα, όμως, οι εμβολιασμοί είναι ένα σημαντικό μέτρο για να διατηρήσουμε την υγεία των πνευμόνων μας.
Τα άτομα με χρόνιες πνευμονοπάθειες, όπως το άσθμα ή η ΧΑΠ, έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν σοβαρά από ασθένειες, για τις οποίες υπάρχουν εμβόλια. Επιπλέον, τα εμβόλια ενδυναμώνουν το αμυντικό τους σύστημα, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν σε λοιμώξεις, όπως είναι η γρίπη, ο κορονοϊός SARS Cov 2, ο πνευμονιόκοκκος και ο συγκυτιακός αναπνευστικός ιός (RSV).
Ειδικότερα, οι ασθενείς με καρκίνο πνεύμονα έχουν μεγάλη ευπάθεια στις λοιμώξεις κυρίως του αναπνευστικού, καθώς εμφανίζουν σημαντική ανοσοκαταστολή που προέρχεται από την ίδια τη νόσο αλλά και την τοξικότητα της χημειοθεραπείας και της ακτινοθεραπείας. Εδώ θα ήθελα να τονίσουμε πως η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια των περισσοτέρων εμβολίων στους ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα είναι εξίσου υψηλή όπως και στον γενικό πληθυσμό.
Πόσο σημαντικό «εργαλείο» για την ολιστική υποστήριξη των ασθενών είναι μια τηλεφωνική γραμμή βοήθειας;
Η Γραμμή Ενημέρωσης FairLine 111 57 είναι πολύτιμο εργαλείο για τη λειτουργία μας. Δεν ξεχνάμε πως κομμάτι της αποστολής μας είναι να στηρίζουμε ολιστικά τους ανθρώπους που ζουν με τον καρκίνο του πνεύμονα, από τη στιγμή της διάγνωσης και στη θεραπευτική τους πορεία.
Μια τέτοια διάγνωση αλλάζει όλη σου τη ζωή! Άρα, η σημασία της ψυχοκοινωνικής υποστήριξης είναι πολύ μεγάλη. Οι ασθενείς, οι οικογένειές τους και οι φροντιστές τους νιώθουν φόβο, άγχος, ανησυχία και θλίψη. Τα συμπτώματα, η εξάπλωση του καρκίνου και οι παρενέργειες από τις θεραπείες κάνουν ακόμη δυσκολότερη την κατάσταση. Παρόλα αυτά, δεν παρέχεται σε όλους τους ασθενείς η δυνατότητα να λάβουν φροντίδα ψυχικής υγείας και κοινωνική υποστήριξη σε συνδυασμό με την ιατρική θεραπεία. Στην FairLife, πιστεύουμε στο δικαίωμα όλων των ασθενών να έχουν όλα τα εφόδια που χρειάζονται, διατηρώντας παράλληλα την αξιοπρέπειά τους και την θέση τους στην κοινωνία. Άρα, σχεδιάζουμε με προσοχή προγράμματα και δράσεις πάνω σ’ αυτόν τον σκοπό. Η τηλεφωνική γραμμή FairLine 111 57 είναι η γέφυρα επικοινωνίας με τους ανθρώπους που θέλουμε να βοηθήσουμε αλλά και οδηγός για τις μελλοντικές μας ενέργειες.
Σκεφτείτε πως πάνω από 1.450 άτομα υποστηρίχθηκαν κατά τη διάρκεια 1.146 ωρών επικοινωνίας από την ομάδα επικοινωνίας της FairLife, που παρείχε καθοδήγηση και πληροφορίες για τα προγράμματα υποστήριξης και τον προσυμπτωματικό έλεγχο για τη νόσο. Αυτή η ανταπόκριση μας δίνει μεγάλο κουράγιο να συνεχίσουμε την προσπάθεια να ωφελήσουμε όσο περισσότερους μπορούμε.
Ο καρκίνος του πνεύμονα δεν περιμένει αλλά δεν είναι ανίκητος. Η υγεία των πνευμόνων είναι και επιλογή μας!
