Στην σκιά του πολέμου και της τεράστιας ανθρωπιστικής κρίσης που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Μέση Ανατολή, με τις γυναίκες του Ισραήλ να ραγίζουν καρδιές με τις ιστορίες τους για τους απαχθέντες συγγενείς τους και τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ να υπογραμμίζει ότι η Γάζα έχει μετατραπεί σε νεκροταφείο παιδιών με περισσότερα από 4000 παιδιά νεκρά, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κάνει έκκληση στις κυβερνήσεις των κρατών να ενισχύσουν τη δέσμευση τους και τις δράσεις τους επενδύοντας στην προσέγγιση της «μιας υγείας» για όλο τον κόσμο.
γράφει η Αλεξία Σβώλου
Ο στόχος της νέας έκκλησης του ΠΟΥ είναι να προληφθούν και να αντιμετωπιστούν όλες οι απειλές που υπονομεύουν την υγεία και την ευζωία των ανθρώπων, της πανίδας και της χλωρίδας και ταυτόχρονα διασφαλίζουν την προστασία του περιβάλλοντος. Στον 8ο εορτασμό της «Ημέρας Μίας Υγείας», ο ΠΟΥ συνεργάζεται με άλλους οργανισμούς προκειμένου να τραβήξει διεθνώς την προσοχή για την τεράστια σημασία που έχει η στρατηγική της «μίας υγείας». Η βάση αυτής της στρατηγικής έγκειται στην κατανόηση των τρόπων με τους οποίους οι ανθρώπινες δράσεις και οι πολιτικές μπορούν να επηρεάσουν την υγεία του ζωικού βασιλείου και του περιβάλλοντος. Για να υπάρχει αυτή κατανόηση πρέπει να γνωρίζουμε πώς οι δράσεις μας αλληλεπιδρούν με την χλωρίδα και την πανίδα.
Η στρατηγική της «μίας υγείας» είναι η αποδεδειγμένη πολιτική υγείας που προφυλάσσει από ζωονόσους και λοιμώδη νοσήματα που μεταδίδονται μέσω διαβιβαστών όπως είναι τα έντομα (πχ τα κουνούπια). Επίσης προφυλάσσει από την επισιτιστική ανασφάλεια διασφαλίζοντας επάρκεια τροφής και από την μικροβιακή αντοχή που αποτελεί «σπαζοκεφαλιά» για πολλά συστήματα υγείας. Ειδικά στην πατρίδα μας όπως γνωρίζουμε πολύ καλά η μικροβιακή αντοχή έχει εξελιχθεί στη νέα πανδημία.
Όπως μάλιστα είχε πει στα χρόνια της έξαρσης της πανδημίας του κορονοϊού, ο καθηγητής Φυσιολογίας Λοιμώξεων ΕΚΠΑ, Νίκος Σύψας, ο κορονοϊός θα υποχωρήσει, αλλά η πανδημία των ανθεκτικών μικροβιακών λοιμώξεων θα μείνει-εννοώντας πως θα μείνει ανέπαφη. Η αντιμετώπιση αυτής της πανδημίας αποτελεί στοίχημα για την ηγεσία του υπουργείου Υγείας στην πατρίδα μας, με τον αναπληρωτή υπουργό Υγείας Μάριο Θεμιστοκλέους να έχει δεσμευτεί για την αντιμετώπιση των ανθεκτικών μικροβίων, τόσο στα νοσοκομεία όσο και στη κοινότητα, με ένα σχέδιο δράσης που περιλαμβάνει και τον ΕΟΔΥ.
Εκτός από το να προάγουν τη δημόσια υγεία και να σώζουν εκατομμύρια ζωές, οι δράσεις της «μίας υγείας» παρέχουν τεράστιο οικονομικό όφελος.
Η Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και η παγκόσμια τράπεζα εκτιμούν ότι η στρατηγική «Μίας Υγείας» έχει υψηλή ανταποδοτικότητα εξοικονομώντας πόρους ύψους 37 δισεκατομμυρίων δολαρίων per year back tot ετησίως, στην παγκόσμια κοινότητα. Τα ευχάριστα νέα είναι ότι οι επενδύσεις προς αυτή την κατεύθυνση δεν ξεπερνούν το 10% του προσδοκώμενου οφέλους. Για παράδειγμα μια τέτοια δράση για την προστασία της αποψίλωσης των δασών εξασφαλίζει πόρους ύψους 4.3 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
«Η προσέγγιση της ‘μιας υγείας’ είναι λογική και έχει νόημα σε όρους δημόσιας υγείας και οικονομίας»
επισημαίνει ο Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ. Μπορούμε να προστατέψουμε την δημόσια υγεία, μόνο προάγοντας την υγεία των ζώων και προστατεύοντας το περιβάλλον.
Οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, της μόλυνσης του νερού, τις επισιτιστικής ανασφάλειας και των επιδημικών εξάρσεων αναδυόμενων (ξεχασμένων) και νέων παθογόνων αποτελούν τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η ανθρωπότητα. όπως υπογραμμίζει ο αν. καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ και Αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ Δημήτρης Παρασκευής ζούμε σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον με πολλούς παράγοντες να προκαλούν μεγαλύτερη διασπορά αναδυόμενων και νέων παθογόνων. Τόσο η κλιματική αποσταθεροποίηση, όσο και η αλλαγή της χρήσης γης, οι κλιματολογικές συνθήκες (ζέστη, υγρασία) και η διαφορετική αλληλεπίδραση ανθρώπων και ζωϊκού βασιλείου συνηγορούν στο να αυξηθούν οι πληθυσμοί των διαβιβαστών που μεταδίδουν ασθένειες και να εξαπλωθούν νέα λοιμώδη νοσήματα ή έστω νοσήματα που δεν ήταν ενδημικά στην χώρα μας (ούτε καν στην ήπειρό μας).
Για παράδειγμα
- η ατμοσφαιρική ρύπανση ως μεμονωμένος παράγοντας ευθύνεται για 7 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους στον πληθυσμό της γης και κοστίζει στην παγκόσμια οικονομία το δυσθεώρητο ποσό των 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως.
- Η μικροβιακή αντοχή οδηγεί στον θάνατο 5 εκατομμύρια ασθενείς ετησίως ενώ το οικονομικό της φορτίο εκτιμάται ότι μέχρι το 2050 θα ανέλθει σε 100 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αντίστοιχα, η πανδημία covid 19, μια νέα λοίμωξη κόστισε 6 εκατ. θανάτους (έως το 2022) και οδήγησε στην απώλεια 3.5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Μεταξύ των διεθνών οργανισμών ο ΠΟΥ συνεργάζεται στην στρατηγική της «μίας Υγείας με το τον FAO, το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία των Ζώων (WOAH).
Οι 4 συνεργάτες δημοσιοποίησαν το Κοινό Σχέδιο Δράσης για Μια Υγεία (OH JPA) πέρσι με ορίζοντα 4ετίας (2022-2026) και φέτος τον Δεκέμβριο θα δημοσιοποιήσουν έναν αναλυτικό οδηγό για την εφαρμογή του σχεδίου δράσης σε τοπικό (εθνικό) επίπεδο.
Όπως τονίζει ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, η προσέγγιση της «μίας υγείας» είναι τρόπος ζωής. Ένας τρόπος και μια στάση ζωής που διασφαλίζει ότι τα είδη άγριας ζωής θα διατηρήσουν το φυσικό τους περιβάλλον, θα παταχθεί η λαθροθηρία, θα γίνεται ορθή χρήση των αντιβιοτικών, θα προστατεύονται τα ζώα από την κακοποίηση-παραμέληση και θα είναι εμβολιασμένα και θα ζούμε όσο το δυνατόν πιο οικολογικά μέσα τις πόλεις.
