Η υγεία των ματιών όπως και η υγεία των δοντιών είναι παραμελημένες στην Ελλάδα και τα χρόνια της μνημονιακής κρίσης μάς πήγαν πίσω καθώς οι πολίτες σταμάτησαν ή αραίωσαν τις τακτικές εξετάσεις.
της Αλεξίας Σβώλου
Όπως όμως δεν περιμένουμε να πέσουμε κάτω από την κούραση αν έχουμε πχ. αναιμία για να επισκεφθούμε τον παθολόγο, έτσι δεν πρέπει να φτάσουμε στο σημείο να μην βλέπουμε καθαρά για να πάμε στον οφθαλμίατρο, λέει ο χειρουργός οφθαλμίατρος Αναστάσιος Κανελλόπουλος, ιδρυτής και επιστημονικός διευθυντής της Μονάδας Ημερήσιας Νοσηλείας Laservision, και καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. Το κακό με πολλά οφθαλμικά προβλήματα είναι πως δεν δίνουν προειδοποιητικά συμπτώματα (βλέπε γλαύκωμα και κερατόκωνος) και εδώ θα ασχοληθούμε πιο εκτενώς με τον κερατόκωνο. Ο κερατόκωνος αποτελεί μια σοβαρή βλάβη του κερατοειδούς που εμφανίζεται κυρίως στην εφηβεία και κυρίως στα αγόρια, με αναλογία 6 προς 1 μεταξύ ανδρών και γυναικών. Το πρόβλημα σχετίζεται με το τρίψιμο των ματιών ειδικά κατά τη διάρκεια της νύχτας και με τον ύπνο όταν το άτομο κοιμάται μπρούμυτα. Όπως εξηγεί ο καθηγητής οφθαλμολογίας Αναστάσιος Κανελλόπουλος πρόκειται ουσιαστικά για ένα «ξεχείλωμα» του κερατοειδούς, ο οποίος που αλλάζει τεκτονικά και την μορφή του και οδηγεί στην ανάγκη μεταμόσχευση κερατοειδούς σε νέους ανθρώπους γιατί αλλιώς ελλοχεύει ο κίνδυνος της τύφλωσης. Η πάθηση είναι ιδαίτερα συχνή και περνά κάτω από το ραντάρ ενώ μπορεί να διαγνωστεί με την βοήθεια μια ειδικής φωτογράφισης του οφθαλμού. Ένας στους 10 ανθρώπους, που ζουν ανάμεσα μας έχει κερατόκωνο και επειδή η διαταραχή έχει κληρονομικό υπόβαθρο σε ποσοστό που αγγίζει το 100%, αν εντοπιστεί σε μία οικογένεια θα πρέπει να ελεγχθούν τα αγόρια και τα κορίτσια από τη μεριά που βρέθηκε ο ασθενής με καρατόκωνο, δηλαδή να ελεγχθούν οι γιοί οι κόρες τα ανίψια τα ξαδέλφια. Η υποψία για Ο κερατόκωνο πρέπει να δημιουργηθεί όταν υπάρχει αστιγματισμός που μεταβάλλεται ραγδαία στον οφθαλμό. Το ξεχείλωμα του κερατοειδούς που περιγράφει με γλαφυρό τρόπο τον κερατόκωνο συμβαίνει κυρίως όταν το μάτι τρίβεται πολύ, επειδή κατά το τρίψιμο του ματιού παράγεται ισταμίνη και αυτή η αλλεργική αντίδραση επιδεινώνεται, όσο τρίβουμε περισσότερο τα μάτια μας. Η ισταμίνη μαλακώνει και ξεχειλώνει τον κερατοειδή οπότε προοδευτικά αλλάζει τεκτονικά η μορφή του.
Ο Α. Κανελλόπουλος πρωτοστάτησε στην θεραπεία του κερατόκωνου καθώς εισήγαγε μια τεχνική που αποκαλείται το πρωτόκολλο της Αθήνας για την θεραπεία του, ώστε να μειωθεί η ανάγκη για μεταμόσχευση κερατοειδούς προκειμένου να μην χάσει την όραση του ο ασθενής. Το πρωτόκολλο της Αθήνας περιλαμβάνει μια καινοτόμο τεχνική διασύνδεσης κερατοειδή (cross-linking), σε συνδυασμό με laser η οποία μειώνει την ανάγκη για μεταμόσχευση κερατοειδούς κατά 80%. Η συμβολή του στην διάδοση αυτής της μεθόδου παγκοσμίως έχει βοηθήσει χιλιάδες ασθενείς από πιο επεμβατικές λύσεις.
Το αισιόδοξο είναι πως ο κερατόκωνος μπορεί να αντιμετωπιστεί και να διαγνωστεί αρκεί να εντοπιστεί εγκαίρως με μία ειδική φωτογράφιση που δίνει το αποτέλεσμα που εικονίζεται στο έγχρωμο slide. Αν προκύψει αυτή η φωτογραφική απεικόνιση κάνοντας για παράδειγμα έναν οφθαλμολογικό έλεγχο με την φωτογράφιση, με την ειδική συσκευή σε όλα τα λύκεια της Ελλάδος θα μπορούσαμε να εντοπίσουμε απευθείας τους εφήβους που έχουν τον κίνδυνο να αναπτύξουν κερατόκωνο και να χρειαστούν στο μέλλον μεταμόσχευση κερατοειδούς αν αφεθούν στην τύχη τους.
Ακόμα και στην προχωρημένη πάθηση-που οδηγεί σε τύφλωση-έχει προοδεύσει η μεταμόσχευση κερατοειδούς και ακολουθείται μία νέα τεχνική όπου λαμβάνεται μία φλοίδα κερατοειδούς από πτωματικό δότη που επενδύεται στον κερατοειδή ώστε να μη απαιτείται ολόκληρη μεταμόσχευση του κερατοειδούς χιτώνα.
