Εκείνη η παλιά παροιμία που λέει ότι «είμαστε ακριβοί στα πίτουρα και φθηνοί στο αλεύρι» εξακολουθεί να ισχύει στην Ελλάδα του 2024. Η πατρίδα μας μπορεί να καυχιέται ότι έφτιαξε την κορυφαία ψηφιακή πλατφόρμα για την χορήγηση των αντιικών φαρμάκων στο τελείωμα της πανδημίας του κορωνοϊού, αλλά την ίδια ώρα δεν μπορεί να ελέγξει ψηφιακά την συνταγογράφηση, το μαύρο πρόβατο στην φαρμακευτική δαπάνη.
της Αλεξίας Σβώλου
Είμαστε μία χώρα αντιθέσεων, ικανοί για το καλύτερο και για το χειρότερο, έτσι λοιπόν γνωρίζουμε από την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία ότι η πλατφόρμα για την χορήγηση των αντιικών χαπιών που έφτιαξε η χώρα μας όσο η πανδημία ήταν ακόμα ενεργή, για να μειώσει κατά 80% τον κίνδυνο βαριάς νόσησης και θανάτου σε ασθενείς υψηλού κινδύνου υπήρξε πρότυπη πλατφόρμαγια τον υπόλοιπο κόσμο. Χιλιάδες ασθενείς έλαβαν έγκαιρα την αντιική θεραπεία και απέφυγαν τα χειρότερα ενώ άλλες χώρες με πολύ πιο κραταιά συστήματα υγείας μάς αντέγραψαν.
Σήμερα, βέβαια οι χώρες αυτές θα βλέπουν τα πρωτοσέλιδα στις ελληνικές εφημερίδες και θα γελούν καθώς ο ΕΟΠΠΥ -χωρίς να διαθέτει ψηφιακά εργαλείασε μία απολύτως ψηφιακή εποχή και με την ψηφιακή μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας να αργεί χαρακτηριστικά, κατάφερε να μπει μέσα 3,5 εκατομμύρια ευρώ στο πλαίσιο μιας απάτης-μαμούθ από παμπόνηρους επαγγελματίες υγείας. Οι τελευταίοι χρησιμοποιούσαν αδρανή ουσιαστικά ΑΜΚΑ για να φορτώνουν το σύστημα με χιλιάδες συνταγές, για τις οποίες οι αληθινοί τους αποδέκτες δεν είχαν την παραμικρή ιδέα.
Εάν ήμασταν μη ψηφιακό κράτος, τότε θα λέγαμε ότι αυτή είναι η μοίρα μας, αλλά δεν μπορούμε να περηφανευόμαστε για ψηφιακές πλατφόρμες για τον εμβολιασμό έναντι του κορονοϊού, την άϋλήσυνταγογράφηση, τα ειδοποιητικά SMS που μάς έρχονται για τις προασυμπτωματικές εξετάσεις για τον καρκίνο του μαστού, τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, τον καρκίνο του προστάτη, τον καρκίνο του παχέος εντέρου, τα καρδιαγγειακά και το μελάνωμα, να λέμε τι ωραία που τα κάναμε όλα αυτά και ταυτόχρονα η συνταγογράφηση να γίνεται έρμαιο του κάθε απατεώνα, λόγω απουσίας ψηφιακού ελέγχου. Ειδικά όταν υπάρχει ήδη προϊστορία στην Ελλάδα με προκλητήσυνταγογράφηση…
Επειδή ο λαός μας έχει παροιμίες, στην προκειμένηπερίπτωση ταιριάζει ιδανικά η παροιμία «όποιος καεί στο χυλό φυσάει και το γιαούρτι», καθώς το παρελθόν θα έπρεπε να μάς προϊδεάσει αναφορικά με τους κινδύνους του παρόντος και του μέλλοντος. Τα πρώτα ψηφιακά εργαλεία θα έπρεπε να δημιουργηθούν ακριβώς για τον έλεγχο του συνταγογράφησης αφού υπάρχει αυτό το παλιό κακό παρελθόν και να μην χρειαζόμαστε μια 4ετία για να αποκαλυφθεί η απάτη –μαμούθ σε βάρος του ΕΟΠΥΥ.
Μετά την αποκάλυψη του κυκλώματος πλασματικής συνταγογράφησης από την Ελληνική Αστυνομία και τα στελέχη του ΕΟΠΥΥ, ο άνθρωπος που ανέλαβε να λύσει και αυτόν τον γόρδιο δεσμό είναι ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης που έχει συνδέσει το όνομα του με την υλοποίηση κρίσιμων μεταρρυθμίσεων, όπως είναι η λειτουργία των απογευματινών χειρουργείων.
Γι αυτό άλλωστε πολλοί του αποδίδουν το επίθετο «doer», που σημαίνει ο άνθρωπος που πράττει.
Η σκέψη πίσω από την πράξη είναι απλή: Κάνουμε καθημερινά διατραπεζικές συναλλαγές και για την ασφάλεια των συναλλαγών, μάς έρχεται ένας κωδικός ασφαλείας στο κινητό τηλέφωνο, το OTP, που πρέπει να το πληκτρολογήσουμε ώστε να είναι έγκυρη η συναλλαγή.
Το σύστημα αυτό της επιβεβαίωσης της συναλλαγής με έναν τετραψήφιο ή πενταψήφιο κωδικό αποτελεί μια δικλείδα ασφαλείας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στην συνταγογράφηση, για την προστασία από απάτες. Θα μας έρχεται λοιπόν ένας κωδικός γνωστοποίησης και αποδοχής της συνταγογράφησης.
Μπροστά στην αποκάλυψη της απάτης που επιβαρύνει με 3,5 εκατομμύρια ευρώ τον ΕΟΠΥΥ, οι Ιατρικοί Σύλλογοι με πρώτο και καλύτερο τον Ιατρικό Σύλλογο του Πειραιά δια στόματος του προέδρου του Νικόλαο Πλατανησιώτη απαντούν θετικά στο σχέδιο εισαγωγής ενός κωδικού επιβεβαίωσης της συνταγογράφησηςεπισημαίνοντας πως το σύστημα που επιλεχθεί θα πρέπει να είναι απλό και εύχρηστο, ειδικά για τους ηλικιωμένους συμπολίτες μας.
Οι άνθρωποι οι οποίοι καταναλώνουν τα περισσότερα φάρμακα βάσει στατιστικών και της Eurostat και του ΟΟΣΑ είναι κατά κανόνα ηλικίας άνω των 65 ετών και πάσχουν από ένα ή και περισσότερα υποκείμενα νοσήματα.
Ας δούμε ένα απλό παράδειγμα: Έναν ασθενή, που λαμβάνει αγωγή για δυσλιπιδαιμία, υπέρταση και διαβήτη. Που επιπλέον έχει γλαύκωμα ή διαβητικό οίδημα της ωχράς, πράγμα που σημαίνει ότι δεν βλέπει καλά.
Σε ένα (παλιάς τεχνολογίας) κινητό τηλέφωνο ένας ηλικιωμένος χρήστης δυσκολεύεται να διαβάσει ένα μήνυμα, ειδικά τις νυχτερινές ώρες οπότε το OTP πρέπει να είναι απλό. Μια ιδέα είναι να μην έχει αριθμό με ψηφία αλλά ένα σύστημα με δύο επιλογές «ναι» και «όχι» ώστε ο χρήστης να αποδέχεται ή να μην αποδέχεται την συνταγογράφηση.
Από την μεριά του, ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας, ο οποίος παραμένει θεατής στο ίδιο έργο εδώ και χρόνια ζητώντας εξορθολογισμό και έλεγχο των δαπανών, μαζί με μείωση του clawback, ζητάει εύλογα για λόγους τιμής και συμβολικά από το φετινό clawback (αυτόματες επιστροφές) να εξαιρεθούν τα 3,5 εκατομμύρια ευρώ. Η ανακοίνωση των φαρμακοβιομηχανιών έχει ως εξής: Διαχρονικά ο ΣΦΕΕ πιέζει την πολιτεία για την επικαιροποίηση των ελεγκτικών μηχανισμών και την επέκταση ελέγχων σε όλους τους συμμετέχοντες στη δημιουργία της ζήτησης και της κατανάλωσης πάσης φύσεως υγειονομικών πράξεων, συμπεριλαμβανόμενης φυσικά και της συνταγογράφησης φαρμάκων.
Είναι επιτακτική ανάγκη να εντοπίζονται άμεσα και να αποκλείονται από την συμμετοχή τους στο σύστημα υγείας αλλά και να τιμωρούνται παραδειγματικά όσοι απομυζούν τους ήδη ανεπαρκείς πόρους του και όχι να χρειάζονται 4 και πλέον έτη για να αποκαλύπτονται τέτοιες άθλιες πρακτικές.
Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι τέτοιες απάτες είναι εις βάρος του ΕΟΠΥΥ, θα πρέπει όμως να είναι γνωστό ότι η οικονομική επιβάρυνση που προκύπτει από αυτές, τουλάχιστον όσον αφορά το φάρμακο, καταβάλλεται από τις φαρμακευτικές εταιρείες μέσω των υποχρεωτικών επιστροφών (clawback), αφού η συνεισφορά του κράτους στη φαρμακευτική δαπάνη είναι συγκεκριμένη, και καθορίζεται από κλειστό προϋπολογισμό.
Είναι, όμως, επίσης γεγονός ότι τέτοιες πρακτικές επιδεινώνουν το ήδη ασφυκτικό περιβάλλον υποχρηματοδότησης της δημόσιας δαπάνης για το φάρμακο και συμβάλλουν στο να στερηθεί ο Έλληνας ασθενής νέες, καινοτόμες θεραπείες των οποίων η είσοδος στη χώρα, υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν είναι βιώσιμη.
Θα ήταν ευχής έργον το Υπουργείο Υγείας να αποφασίσει τη μείωση των υποχρεωτικών επιστροφών των εταιρειών κατά 3,5 εκατ ευρώ (όσο και το εκτιμώμενο ύψος της απάτης) για το 2024, έστω για λόγους συμβολικούς, αφού η δαπάνη αυτή προέκυψε από τα κενά του συστήματος και δεν είναι προϊόν πραγματικής κατανάλωσης. Άλλωστε μέσω των υποχρεωτικών επιστροφών οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις χρηματοδοτούν την φαρμακευτική δαπάνη με περισσότερα από 3 δις ευρώ.