Η ασφάλεια στους σιδηρόδρομους –με αφορμή τα δύο χρόνια από την τραγωδία στα Τέμπη –δεν αποτελεί την μόνη μαύρη κηλίδα στο έργο και τις δράσεις του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών. Η οδική ασφάλεια στη χώρα μας νοσεί συνολικά και για το 2024 ανακοινώθηκε ότι σκοτώθηκαν σε τροχαίο 665 άνθρωποι, αριθμός ρεκόρ σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Ένα ρεκόρ που κάθε χρόνο ξεπερνά δυστυχώς τον εαυτό του και σκορπά θλίψη και πόνο.
της Αλεξίας Σβώλου
Έχετε καμία αμφιβολία ότι η οδική ασφάλεια στην Ελλάδα εξελίσσεται με αποκαρδιωτικούς ρυθμούς στον μεγάλο έλληνα ασθενή;
Το νέο θλιβερό ρεκόρ των 665 νεκρών από τροχαία δυστυχήματα που κατέγραψαν η ΕΛΣΤΑΤ και ο Πανελλήνιος Σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα αποτελεί υψηλό 5ετίας και ήδη στην αρχή αυτής της εβδομάδας μετράμε 3 νεκρούς νέους ανθρώπους (ένα νιόπαντρο ζευγάρι και ένα νεαρό), ενώ υπάρχει ένα αγοράκι 3 ετών σοβαρά τραυματισμένο δίνει την δική του μάχη στο νοσοκομείο Λάρισας αφότου το παρέσυρε οδηγός οχήματος έξω από παιδική χαρά.
Τα στοιχεία είναι τόσο αποκαρδιωτικά, και κάθε ιστορία πίσω από κάθε δυστύχημα είναι τόσο θλιβερή και ραγίζει τόσο τις καρδιές μας που όλα αυτά μοιάζουν με σενάριο ταινίας ή ένα κακό όνειρο από το οποίο θα ξεφύγουμε όταν ξυπνήσουμε. Όμως δεν ξυπνάμε…
Κοινά στοιχεία στα τροχαία δυστυχήματα των τελευταίων μηνών είναι πως χάνονται νέοι άνθρωποι 20 ετών ή 30 ετών που έχουν όλη την ζωή μπροστά τους, πως πιο ευάλωτοι στους σοβαρούς τραυματισμούς και τους μοιραίους τραυματισμούς είναι οι επιβάτες μοτοσυκλέτας και πως συχνά εμπλέκονται στα δυστυχήματα άνθρωποι ηλικιωμένοι (άνω των 80 ετών), που επιβαίνουν σε αυτοκίνητο ή αγροτικό όχημα.
Θα μου πείτε-και με το δίκαιο σας αν στα λόγια μου υποκρύπτεται κάποιος ρατσισμός ενάντια στους ηλικιωμένους οδηγούς, και θα σας απαντήσω ευθέως και ειλικρινώς «καθόλου», αλλά αυτό δεν σημαίνει πως μπορούμε να συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι κάναμε. Δηλαδή να ανανεώνουμε τις άδειες οδήγησης με προσχηματικό έλεγχο του οδηγού, χωρίς ουσιαστική αξιολόγηση της κατάστασής του, της συγκέντρωσής του, των αντανακλαστικών του, της όρασής του, της ακοής του και του ψυχολογικού του προφίλ.
Η ανανέωση του διπλώματος μετά από κάποια ηλικία πρέπει να είναι πολύ πιο συχνή και αδιάβλητα αυστηρή γιατί κάθε άτομο με ηλικία από 65 ετών και άνω και πόσω μάλλον στα 78 έτη, στα 80 έτη, στα 83 έτη αποτελεί ένα μοναδικό «κράμα» συνθηκών. Μπορεί να βρίσκεται σε πολύ καλή φυσική κατάσταση ή το αντίθετο, μπορεί να μην παίρνει κανένα φάρμακο ή το αντίθετο, να παίρνει αγωγές που το επηρεάζουν.
Τα τελευταία 24ωρα, μόνο στην Αττική και σε διάστημα πέντε ημερών, έχασαν τη ζωή τους 8 άνθρωποι σε τροχαίες συγκρούσεις. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό των περισσότερων δυστυχημάτων είναι πως συμβαίνουν μέσα στα πόλεις-στα μεγάλα αστικά κέντρα-εκεί που το όριο ταχύτητας είναι τα 50 χλμ/ώρα και πρόκειται να μειωθεί περισσότερο στα 30 χλμ/ώρα.
Η βελτίωση του οδικού δικτύου στις εθνικές οδούς έχει οδηγήσει τα τελευταία χρόνια στο να μειωθούν τα τροχαία εκεί και να αυξηθούν μέσα στις μεγαλουπόλεις και στις πόλεις της περιφέρειας από παραβίαση κόκκινου σηματοδότη, παραβίαση στοπ οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, παράνομη προσπέραση και άλλα απολύτως ανθρώπινα λάθη όπως το να οδηγούμε με την προσοχή μας αποσπασμένη στο κινητό τηλέφωνο.
Στις 4 Μαρτίου η ΕΛΣΤΑΤ δημοσιοποίησε τα στοιχεία που αφορούν τα «οδικά τροχαία ατυχήματα» του Δεκέμβρη του 2024. Σύμφωνα με αυτά, τον τελευταίο μήνα του 2024 είχαμε 49 νεκρούς από τροχαίες συγκρούσεις. Προσθέτοντας τα τελευταία στοιχεία σε αυτά των προηγούμενων μηνών, όπως τα ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, προκύπτει πως το 2024 ο αριθμός των νεκρών από τροχαίες συγκρούσεις στη χώρα μας έφτασε τους 665, όπως αναφέρουν από τον Πανελλήνιο Σύλλογο «SOS Τροχαία Εγκλήματα». Στο σημείο αυτό διευκρινίζουμε ότι ο αριθμός των 665 νεκρών για το 2024 είναι «προσωρινός», καθώς υπάρχουν σε αυτές τις περιπτώσεις τραυματίες οι οποίοι νοσηλεύονται επί μακρόν και χάνουν τη μάχη μετά από εβδομάδες ή μήνες.
Την ώρα που στους δρόμους συμβαίνουν αυτά, στα κυβερνητικά γραφεία υπογράφεται στο πλαίσιο του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Οδική Ασφάλεια η μείωση των θανάτων από τροχαίες συγκρούσεις κατά 50% στη δεκαετία μέχρι το 2030. Βέβαια τα δυσοίωνα στατιστικά στοιχεία δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αισιοδοξίας γιατί κάθε χρόνο σπάμε το ένα αρνητικό ρεκόρ μετά το άλλο αντί να έχουμε την αντίθετη πτωτική πορεία.
Η μείωση στο μισό των τροχαίων ατυχημάτων έως το 2030, με σημείο εκκίνησης το 2021, αποτελεί στόχο του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Οδική Ασφάλεια, την ευθύνη του οποίου έχει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και αφορά την περίοδο 2021/2030. Το σχέδιο αυτό συντάχθηκε με την επιστημονική υποστήριξη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και περιλαμβάνει μείωση των ορίων ταχύτητας, αυστηροποίηση των ποινών για παραβάσεις και άλλες δράσεις αλλά είναι ξεκάθαρο ότι δεν έχουμε οδική παιδεία και για να την αποκτήσουμε θα πρέπει να την συμπεριλάβουμε σαν μάθημα στο σχολείο, να διδάξουμε στα παιδιά από μικρή ηλικία και πώς συμπεριφέρεται σωστά ο οδηγός και ο πεζός στον δρόμο. Τα παιδιά μιμούνται τους γονείς τους και γι αυτό σαν οδηγοί πρέπει να είμαστε σωστοί, συγκεντρωμένοι μακριά από κινητά τηλέφωνα και αποσπάσεις, να οδηγούμε ευγενικά και όχι ανταγωνιστικά, ούτε επιθετικά βρίζοντας και κορνάροντας.
Το κράτος πρέπει και οφείλει να κάνει πολλά, το υπουργείο μεταφορών και υποδομών δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση ένα success story αλλά στο θέμα της οδικής ασφάλειας, παραφράζοντας τον Τζον Κέννεντι πρέπει όλοι να ξεκινήσουμε από μια κοινή αφετηρία: «Μην ρωτάς τι μπορεί να κάνει η πατρίδα σου για σένα αλλά τι μπορείς να κάνεις εσύ για τον εαυτό σου, την οικογένειά σου και την κοινωνία.»
