Ο φαρμακοποιός είναι ο σύμβουλος υγείας «της γειτονιάς» και αυτή την εποχή οι φαρμακοποιοί βρίσκονται καθημερινά στην επικαιρότητα για πολλά θέματα: Την διανομή των self-test, τι θα γίνει με τα ΦΥΚ (φάρμακα υψηλού κόστους), πώς προχωρά ο αντιγριπικός εμβολιασμός κι άλλα, για τα οποία μας μιλά εφόλης της ύλης ο πρόεδρος του ΠΦΣ, Απόστολος Βαλτάς.
συνέντευξη στην Αλεξία Σβώλου
Πώς προχωρά το πρόγραμμα διάθεσης των selftest για τον καρκίνο του παχέος εντέρου από τα φαρμακεία; Θα κάνετε κάποια καμπάνια υπενθύμισης;
Έως τέλος Ιανουαρίου 2025 είχαν διατεθεί άνω των 605.000 test kit μέσω των φαρμακείων της επικράτειας και είχαν καταχωρηθεί 215.000 αποτελέσματα αυτοδιαγνωστικού ελέγχου. Ο Π.Φ.Σ. με συνεχείς παρεμβάσεις και ενέργειες και με την επίμονη στάση του, δίνει έμφαση στον τομέα των υπηρεσιών και καταδεικνύει ότι οι φαρμακοποιοί με την επιστημονική κατάρτιση, την άριστη επικοινωνία και την καθημερινή σχέση εμπιστοσύνης με τους πολίτες , είναι οι πλέον κατάλληλοι για τις εκστρατείες ενημέρωσης που έχουν στόχο την πρόληψη σοβαρών ασθενειών. Ο Φαρμακοποιός καθίσταται εκείνος που είναι επιφορτισμένος να ενημερώσει υπεύθυνα τους δικαιούχους για τη δράση αυτή της Πρόληψης για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, να τους καθοδηγήσει στα επιμέρους στάδια της διαδικασίας, να αναδείξει τη σημασία της έγκαιρης διενέργειας της κολονοσκόπησης στην περίπτωση θετικού αποτελέσματος του test και ο καθ’ ύλην αρμόδιος να χορηγήσει στους πολίτες τα φαρμακευτικά σκευάσματα εκείνα που απαιτούνται για την προετοιμασία, εξηγώντας τον τρόπο λήψης τους.
Έχει επανέλθει δυναμικά στο προσκήνιο το ζήτημα των φαρμάκων υψηλού κόστους (ΦΥΚ) και η δυνατότητα διάθεσης τους από τα φαρμακεία της γειτονιάς. Από την πλευρά των φαρμακοποιών πού σκοντάφτει αυτή η διαδικασία – ποια εμπόδια θεωρείτε ότι πρέπει να ξεπεραστούν και τι ζητάτε – στο διάλογο που θα ξεκινήσει.
Οι φαρμακοποιοί επανειλημμένα έχουν αποδείξει ότι με κύριο χαρακτηριστικό την κοινωνική ευαισθησία που τους διακρίνει , στηρίζουν την Πολιτεία αλλά κυρίως τους ασθενείς και ιδιαίτερα τους χρονίως πάσχοντες , στην αδιάλειπτη πρόσβαση στην φαρμακευτική αγωγή. Από την πλευρά μας έχουμε επεξεργαστεί και προτείνει λύσεις προκειμένου να επιστρέψει στα ιδιωτικά φαρμακεία η διάθεση ενός πολύ μεγάλου μέρους από τα ΦΥΚ, όπως και την απένταξη από τον σχετικό κατάλογο των σκευασμάτων εκείνων τα οποία λόγω χαμηλής τιμής αδίκως έχουν συμπεριληφθεί σε αυτόν , όπως επίσης και τον ορισμό αυστηρών κριτηρίων για την ένταξη νέων σκευασμάτων στη λίστα ΦΥΚ στο εξής.
Η φαρμακοβιομηχανία αντιδρά στην προοπτική να επωμισθεί οποιοδήποτε κόστος, ακόμα και το διαχειριστικό και το μεταφορικό , επικαλούμενη τις ήδη υπάρχουσες υψηλές επιβαρυνθείς με το clawback, με αποτέλεσμα να προκρίνει την κάλυψη της σχετικής δαπάνης από τον ΕΟΠΥΥ. Ταυτόχρονα αντιδρούν στο ενδεχόμενο τα σκευάσματα αυτά λόγω της δυνατότητας διάθεσης εκτός φαρμακείων ΕΟΠΥΥ, να βρεθούν στο εξωτερικό λόγω των παράλληλων εξαγωγών , φόβοι που σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογούνται, λόγω του τρόπου διακίνησής τους μέσω της πλατφόρμας χορήγησης των ΦΥΚ.
Με δεδομένη την πρόθεση της πολιτείας να διανέμονται όλα τα φάρμακα υψηλού κόστους (ΦΥΚ) κατ’ οίκον – ποιες λύσεις μπορούν να βρεθούν μέχρι να φτάσουμε εκεί, καθώς στον διαγωνισμό έχει κατέβει μόνο μία εταιρεία και είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα υπάρξουν ενστάσεις-άρα και καθυστερήσεις;
Το σίγουρο είναι ότι με κανένα τρόπο, μία επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ταχυμεταφορών δεν μπορεί να υποκαταστήσει το «δια χειρός φαρμακοποιού». Η διάθεση των φαρμάκων δεν αποτελεί μία μεταφορά εμπορεύματος αλλά αφορά ένα κοινωνικό αγαθό για το οποίο θα πρέπει να πληρούνται σε όλα τα στάδια , οι προϋποθέσεις και οι όροι ασφαλούς διακίνησης και χορήγησης. Θα πρέπει λοιπόν να ισχύσουν αυστηρά κριτήρια όχι εμπορικά αλλά επιστημονικά, τα οποία συνδέονται με την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του φαρμάκου για τον συγκεκριμένο ασθενή, ο οποίος δικαιούται να λαμβάνει από τον επιστήμονα φαρμακοποιό μαζί με την χορήγηση του φαρμάκου, την οδηγία, την συμβουλή, την επίλυση αποριών, την παρακολούθηση των παρενεργειών ή και της αποτελεσματικότητας όπως και την διαμεσολάβηση και την ενημέρωση των ιατρών αν χρειαστεί. Το Φαρμακείο της γειτονιάς πάντα θα είναι ο ακρογωνιαίος λίθος στην διασφάλιση της ορθής και ασφαλούς λήψης της φαρμακευτικής αγωγής των ασθενών.
Έχετε εικόνα σαν φαρμακοποιοί αν έχει δημιουργηθεί αναστάτωση από τα προβλήματα στην συνταγογράφηση, κατά την μετάβαση στο νέο σύστημα, καθώς είμαστε στην κορύφωση των εποχικών ιώσεων;
Η μετάβαση στο νέο σύστημα συνταγογράφησης αποτελεί υλοποίηση νέας λειτουργικότητας από την ΗΔΙΚΑ, για την ενίσχυση της ταχύτητας απόκρισης και της ασφάλειας του συστήματος. Παράλληλα αναπτύχθηκε η διαλειτουργικότητα της νέας εφαρμογής με το Ευρωπαϊκό σύστημα επαλήθευσης φαρμάκων EMVS, στο πλαίσιο εναρμόνισης της χώρας με την ευρωπαϊκή οδηγία για τα ψευδεπίγραφα σκευάσματα. Παρουσιάστηκαν προσωρινά ζητήματα που αφορούν την εξοικείωση των ιατρών στη συνταγογραφική διαδικασία, τα οποία φαίνεται να επιλύονται. ‘Άλλωστε το Σ.Η.Σ. είναι ένα δυναμικό σύστημα που εξελίσσεται ολοένα και συμπληρώνεται με θεραπευτικά πρωτόκολλα και ηλεκτρονικούς ελέγχους. Ήδη από την έναρξη του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης οι φαρμακοποιοί συνέβαλαν τα μέγιστα , επενδύοντας τόσο στην μηχανογράφηση του φαρμακείου διαθέτοντας συνεχώς ανανεωμένο εξοπλισμό, όσο και με τους αυτοματισμούς των προγραμμάτων λογισμικού και διαχείρισης , τα οποία προσφέρουν ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον εκτέλεσης των συνταγών όπως και ανασκόπησης του ιστορικού της φαρμακοθεραπείας των ασθενών οι οποίοι εξυπηρετούνται από το φαρμακείο.
Πάμε τώρα στην γρίπη. Πώς κινείται ο αντιγριπικός εμβολιασμός; Έχουμε όλοι μας στο προσωπικό μας κύκλο ανθρώπους που νόσησαν που νοσούν και έχουμε και ασθενείς που χρειάστηκε να λάβουν οσελταμιβίρη. Αυξήθηκε τις τελευταίες εβδομάδες η εμβολιαστική κάλυψη;
Η Οσελταμιβίρη χορηγείται με ιατρική συνταγή μετά τη διάγνωση της γρίπης από τον ιατρό και έχει μεγάλη σημασία η έγκαιρη έναρξη της αγωγής τις πρώτες κιόλας μέρες. Φέτος παρατηρείται επάρκεια του συγκεκριμένου φαρμάκου και αύξηση στην συνταγογράφησή του τις τελευταίες εβδομάδες λόγω της έξαρσης των περιστατικών γρίπης. Ταυτόχρονα ενήλικες οι οποίοι δεν είχαν φροντίσει να εμβολιαστούν , εξακολουθούν και προσέρχονται στα φαρμακεία και εμβολιάζονται ακόμη και τώρα χωρίς ιατρική συνταγή.
Με δεδομένα της ΗΔΙΚΑ από το κλείσιμο του προηγούμενου έτους, έχουν γίνει περίπου 700.000 περισσότεροι εμβολιασμοί από πέρυσι που οφείλεται κυρίως στη δυνατότητα εμβολιασμού των πολιτών χωρίς ιατρική συνταγή από την αρχή της εμβολιαστικής περιόδου, όπως νομοθετήθηκε για εφέτος και για κάθε χρόνο. Ο συνολικός αριθμός των εμβολιασμών με το αντιγριπικό εμβόλιο, έχει ξεπεράσει τα 3.000.000 για το τρέχον έτος.
Από την εμπειρία σας οι σοβαρές νοσήσεις σε αναγνωρίσιμα άτομα μπορούν να παρακινήσουν το ευρύ κοινό να έρθει για εμβολιασμό;
Προφανώς η προβολή ανάλογων περιστατικών ευαισθητοποιεί σε ένα αυξημένο ποσοστό περισσότερο το κοινό. Δεν αρκεί όμως αυτό, ούτε πρέπει να βασιζόμαστε στο φόβο για να αποτρέψουμε ή να προτρέψουμε σε ανάλογες ενέργειες. Για τον λόγο αυτό είναι σημαντικός ο ρόλος του φαρμακοποιού. Είναι αυτός που αξιοποιεί τον υψηλό δείκτη αποδοχής και εμπιστοσύνης των πολιτών, γνωρίζει τα επιστημονικά δεδομένα , συμβουλεύει στοχευμένα και παρακινεί το κοινό στην κουλτούρα της πρόληψης. Είναι πλέον γνωστές οι πρωτοβουλίες του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου σε αυτό τον τομέα, μέσω διαφημιστικών σποτ με πρόσωπα που μπορούν να εμπνεύσουν και να παρακινήσουν τον κόσμο, με καμπάνιες για τον εμβολιασμό όπως και συνεντεύξεις , δελτία τύπου και αρθρογραφία. Σε αυτό τον αγώνα της πρόληψης και της διαρκούς ενημέρωσης όλοι έχουν ρόλο και πολύ περισσότερο οι Υγειονομικοί.
