Από τις πιο διαδεδομένες μορφές καρκίνου, ο καρκίνος του πνεύμονα αντιστοιχεί στο 23,1% των θανάτων στην πατρίδα μας, δηλαδή ένας στους τέσσερις ογκολογικούς ασθενείς που χάνει τη μάχη νοσεί με καρκίνο του πνεύμονα.
της Αλεξίας Σβώλου
Πρόκειται για ένα πολύ υψηλό ποσοστό το οποίο δείχνει πως έχουμε ακόμα δρόμο να κάνουμε για την έγκαιρη διάγνωση σε όλα τα ογκολογικά νοσήματα. Αντίθετα, καλύτερα πηγαίνουμε στον καρκίνο του μαστού, όπου η θνησιμότητα έχει περιοριστεί στο 7%, παρότι τα περιστατικά ξεπερνούν τα 7.000 ετησίως.
Τα μανίκια σηκώνει η Ευρωπαΐκή Επιτροπή για την έγκαιρη αντιμετώπιση των καρκίνων που κοστίζουν εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές ετησίως. Με την νέα δέσμη μέτρων της Ευρωπαΐκής Επιτροπής, μέχρι το 2025 θα πρέπει να έχουμε αναπτύξει προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου για τα περισσότερα ογκολογικά νοσήματα, ώστε σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού να μπορεί να υποβάλλεται σε προληπτικές εξετάσεις. Παράλληλα, πρέπει να υπάρξει πρόοδος με το Εθνικό Μητρώο Καρκίνου, με τη συμμετοχή όλων των νοσοκομείων. Το υπουργείο υγείας έχει δεσμευτεί ότι βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο δημιουργίας του.
Η δέσμη μέτρων της ΕΕ, συμπληρωματικά στους καρκίνους του μαστού, του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου, περιλαμβάνει πλέον και τον καρκίνο του προστάτη, τον καρκίνο του πνεύμονα και τον καρκίνο του στομάχου, όπως εξηγεί ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου Γιώργος Καπετανάκης.
Η εικόνα του καρκίνου γενικά στην Ελλάδα διαθέτει και ενθαρρυντικά και αποκαρδιωτικά στοιχεία.
Όπως αναφέρει η πρόεδρος της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας Ζένια Σαριδάκη ο μεγαλύτερος φονιάς παραμένει ο καρκίνος του πνεύμονα, που συνολικά αντιστοιχεί στο 23,1% των θανάτων από καρκίνο. Κάθε χρόνο καταγράφονται σχεδόν 9.000 περιστατικά ετησίως και οι θάνατοι ξεπερνούν τους 7.800.
Πολύ πιο αισιόδοξη είναι η εικόνα στον καρκίνο του μαστού όπου το κοινό έχει ευαισθητοποιηθεί μέσα από πληθώρα δράσεων που έχει κάνει ο Πανελλήνιος Σύλλογος Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα ζωής», ο Όμιλος εθελοντών «Αγκαλιάζω», ο Σύλλογος Καρκινοπαθών ΚΕΦΙ και άλλοι φορείς που δραστηριοποιούνται στον καρκίνο, με αποτέλεσμα παρότι καταγράφονται ετησίως στην πατρίδα μας περισσότερα από 7.000 νέα περιστατικά η θνησιμότητα να έχει περιοριστεί στο 7%. Στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού έχει βοηθήσει και το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου «Φώφη Γεννηματά», με περισσότερες από 300.000 ελληνίδες να έχουν εξεταστεί και να έχουν εντοπιστεί περισσότεροι από 15000 όγκοι σε πρώιμο στάδιο.
Την ίδια ώρα, αύξηση παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια ο καρκίνος του νεφρού με 1.808 νέα περιστατικά να έχουν καταγραφεί το 2020 και συνολικά τους θανάτους από καρκίνο του νεφρού να αντιστοιχούν στο 2,1% των θανάτων από ογκολογικά νοσήματα στην επικράτεια. Ο καρκίνος του νεφρού έχει και γονιδιακή αιτιολογία, καθώς είναι συχνά εμφανιζόμενος σε ασθενείς με γονίδιο για τη νόσο VHL. Η Αθήνα Αλεξανδρίδη, πρόεδρος της Ελληνικής Συμμαχίας για την νόσο VHL εξηγεί πως πρόκειται για ένα νόσημα που ξεκινά αρχικά με τη δημιουργία όγκων στην παρεγκεφαλίδα και στους οφθαλμούς, με συνέπεια πολλοί ασθενείς σε νεαρή ηλικία να χάνουν την όρασή τους από το ένα ή από και τα δύο μάτια. Όταν οι ασθενείς μεγαλώνουν οι όγκοι εμφανίζονται στο πάγκρεας και το νεφρό και το μήνυμα για τους ανθρώπους που παρουσιάζουν όγκους σε διαφορετικά όργανα είναι πως πρέπει να «ψαχτούν» μήπως είναι θετικοί στο γονίδιο της νόσου VHL.
Παράλληλα στην επικράτεια ετησίως καταγράφονται περίπου 1.313 περιστατικά μελανώματος και οι θάνατοι από μεταστατικό μελάνωμα αντιστοιχούν στο 1,5 % των θανάτων από καρκίνο γενικά.
Ένα εύρημα που εντυπωσιάζει είναι πως οι άντρες με καρκίνο του προστάτη ή καρκίνο του πνεύμονα ή κάποιο άλλο ογκολογικό νόσημα έχουν συνήθως καθυστερημένη διάγνωση γιατί δεν «ψάχνονται» ούτε μιλούν για όσα τους συμβαίνουν.
«Οι άντρες δεν μιλούν πολύ» επισημαίνει ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου Γιώργος Καπετανάκης και εξηγεί: Εμείς οι άνδρες δεν μιλάμε στους φίλους μας, την παρέα μας, την οικογένεια μας και τον γιατρό μας και δυστυχώς η σιωπή στον καρκίνο δεν είναι χρυσός!
Γι αυτό άλλωστε η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου μαζί με τον Σύλλογο «Άλμα ζωής», τον Όμιλο «Αγκαλιάζω», την Ελληνική Συμμαχία για τη νόσο VHL, την Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας και τον φορέα Fair Life LCC με την υποστήριξη της MSD υλοποιούν την εκστρατεία με τίτλο «Με την έγκαιρη διάγνωση έχεις χρόνο». Η εκστρατεία με #exeistonxrono στέλνει το μήνυμα σε κάθε έλληνα και κάθε ελληνίδα πως με την έγκαιρη διάγνωση έχει το χρόνο να παλέψει τον καρκίνο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι τα περιστατικά των ογκολογικών νοσημάτων μέχρι το 2040 θα αυξηθούν κατά 38% και οι θάνατοι από καρκίνο θα αυξηθούν κατά 44% καθώς ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι θα περνούν το ηλικιακό κατώφλι των 60 ετών και η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου αυξάνεται ανάλογα με την ηλικία.
Η έγκαιρη διάγνωση, ωστόσο, προϋποθέτει πως οι πολίτες έχουν πρόσβαση στις απαιτούμενες εξετάσεις. Μία σημαντική δράση, που φέρει τη σφραγίδα της οργάνωσης Fair Life LCC και της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας ετοιμάζεται να θέσει σε εφαρμογή ένα πιλοτικό πρόγραμμα με τη συμμετοχή 10 νοσοκομείων για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα, με την διενέργεια αξονικής τομογραφίας θώρακος χαμηλής δόσης ακτινοβολίας. Δικαιούχοι του πιλοτικού προγράμματος θα είναι οι άνθρωποι που έχουν υπάρξει ή και παραμένουν καπνιστές για πολλά χρόνια, όσοι δηλαδή ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου και είναι ηλικίας άνω των 50 ετών. Όπως αναφέρει η πρόεδρος της οργάνωσης Fair Life LCC, Κορίνα Πατέλη Bell, όσο πιο γρήγορα δώσει το υπουργείο Υγείας το πράσινο φως ώστε να ξεκινήσει το πιλοτικό πρόγραμμα, τόσο περισσότερες ζωές θα σωθούν.
