Προειδοποιητικό καμπανάκι για την προστασία των παιδιών μέσω του εμβολιασμού από τις ιώσεις- τους ιούς και τα βακτήρια που κυκλοφορούν αυτή την εποχή ανάμεσα μας-χτυπά ο καθηγητής παιδιατρικής και λοιμωξιολογίας ΕΚΠΑ Θεοκλής Ζαούτης.
της Αλεξίας Σβώλου
Ο ειδικός εξηγεί πως ακόμα και για την απειλή του στρεπτόκοκκου Α, που φοβίζει τους γονείς είναι σημαντικό τα παιδιά να είναι εμβολιασμένα και θωρακισμένα έναντι των άλλων κινδύνων, ώστε ο οργανισμός τους να μην είναι ευάλωτος.
Ήδη από την αρχή του 2023, 11 παιδιά στην Ελλάδα έχουν χάσει τη ζωή τους μετά από διεισδυτική λοίμωξη με τον στρεπτόκοκκο Α που μετά την πανδημία εμφανίζεται πιο επιθετικός. Ο «πυογενής» στρεπτόκοκκος (όπως αποκαλείται) συνήθως δίνει ήπιες λοιμώξεις και σπάνια μπορεί να προκαλέσει σοβαρή διεισδυτική νόσο η οποία μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο και μάλιστα με ταχύτατη εξέλιξη -κάτι που βλέπουμε και με τον μηνιγγιτιδόκοκκο. Και στις δύο περιπτώσεις η δυσάρεστη εξέλιξη αφορά να εκδήλωση σηπτικού σοκ και σηψαιμίας που μπορεί να αποβούν πολύ γρήγορα θανατηφόρα.
Όπως επισημαίνει ο καθηγητής παιδιατρικής και λοιμωξιολογίας ΕΚΠΑ Θεοκλής Ζαούτης, επικεφαλής του νέου επιστημονικού hub που δημιουργεί το Πανεπιστήμιο Columbia στην Ελλάδα και πρώην πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), όλα όσα συμβαίνουν στην πατρίδα μας με τις εξάρσεις ιογενών λοιμώξεων και με την επιθετικότητα που δείχνουν κάποιοι ιοί και βακτήρια συνδέονται με την πανδημία του κορονοϊού. Δηλαδή τα παρελκόμενα της πανδημίας θα μας ακολουθούν για πολύ καιρό όπως συμβαίνει ακριβώς και με τον ρόλο της στην έξαρση της βίας μεταξύ των ανηλίκων. Παρότι ο κορονοϊός είναι πλέον σε έλεγχο και ενδημικός οι επιπτώσεις του δεν σβήνονται από τη μια στιγμή στην άλλη.
Ο καθηγητής παιδιατρικής και λοιμωξιολογίας Θεοκλής Ζαούτης, ερχόμενος από το Πανεπιστήμιο Penn της Πενσυλβάνια έχει μεγάλη εμπειρία στα λοιμώδη νοσήματα, καθώς διαθέτει προϋπηρεσία συνεργασίας με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Λοιμωδών Νοσημάτων CDC των ΗΠΑ. Μάς εξηγεί ότι όλα αυτά που ζούμε συνδέονται με την πανδημία. Η επιθετικότητα των μικροβίων που μεταφράζεται σε βαριές νοσήσεις και θανάτους παιδιών και ενηλίκων ειδικά από στρεπτόκοκκο Α αλλά και η έξαρση της ιλαράς (που την είχαμε ξαναδεί στο παρελθόν), είναι φαινόμενα που συνδέονται με την χαμηλή ανοσία στον γενικό πληθυσμό και ειδικότερα στον παιδικό πληθυσμό, καθώς τα παιδιά δεν κυκλοφόρησαν σε σχολεία, εξωσχολικές δραστηριότητες, πάρτι και παιδικούς σταθμούς όσο διήρκεσαν τα επιθετικά κύματα της πανδημίας. Έτσι λοιπόν τα πιτσιρίκια δεν νόσησαν αλλεπάλληλες φορές στον παιδικό σταθμό ή στο σχολείο, όπως θα έπρεπε να έχει συμβεί.
Σαν συνέπεια, το ανοσοποιητικό τους σύστημα κοιμήθηκε, ενώ παράλληλα λόγω της πανδημίας το σύστημα υγείας, τα μέσα ενημέρωσης, ολόκληρη η κοινωνία επικεντρώθηκαν στον κορονοϊό και την σημασία του εμβολιασμού στον κορονοϊό και ξέχασαν τα παιδιατρικά εμβόλια ρουτίνας, με αποτέλεσμα να μείνουμε πίσω σε δόσεις απαραίτητων παιδιατρικών εμβολίων και η ανοσία της αγέλης μειώθηκε στην κοινότητα. Έτσι λοιπόν τώρα που φούντωσαν ξανά όλες οι ιώσεις και οι λοιμώξεις -γιατί ο κορονοϊός έγινε ενδημικός και άφησε χώρο στα μικρόβια να κυκλοφορήσουν- το κοκτέιλ των παθογόνων βρήκε τον οργανισμό μας πιο ευάλωτο και υπό αυτές τις συνθήκες καθίσταται ο οργανισμός μας ακόμα πιο εξασθενημένος στην πιθανότητα δευτερογενούς μικροβιακής λοίμωξης με τον επιθετικό στρεπτόκοκκο Α.
Οι δευτερογενείς μικροβιακές λοιμώξεις αποτελούν μείζον ζήτημα στην Ιατρική. Εάν ο οργανισμός νοσήσει από ιό ή βακτήριο και πάνω στην ασθένεια που είναι εξασθενημένο το ανοσοποιητικό σύστημα έρθει και τον προσβάλλει δεύτερο παθογόνο, τότε η ζημιά μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερη.
Οι γονείς φυσικά που ανησυχούν ρωτούν τι πρέπει να κάνουν.
Πρώτα απ’ όλα φροντίζουμε να κάνουμε τα εμβόλια που πρέπει, ώστε τουλάχιστον η γρίπη, ο πνευμονιόκοκκος, η ιλαρά κι όλες οι άλλες παιδικές ιώσεις και λοιμώξεις να έχουν μικρότερη πιθανότητα να προσβάλλουν τα παιδιά μας. Είναι πολύ σημαντικό μέσω των παιδιατρικών εμβολίων ρουτίνας τα παιδιά μας να προστατεύονται, ώστε ο οργανισμός τους να έχει πολύ λιγότερες πιθανότητες να «συναντηθεί» με ένα παθογόνο που θα τον καταβάλλει.
Επίσης φροντίζουμε να αναρρώνουν σωστά οι ασθενείς – μικροί και μεγάλοι- και είμαστε σε επιφυλακή για οποιοδήποτε σύμπτωμα εξαρχής ή στη διάρκεια μίας ανάρρωσης που θα σημάνει συναγερμό για πρωτογενή ή δευτερογενή μικροβιακή λοίμωξη. Αναφορικά με την τελευταία, την δευτερογενή μικροβιακή λοίμωξη τα σημάδια κινδύνου είναι ξεκάθαρα: Βλέπουμε έναν λιλιπούτειο ασθενή εκεί που γινόταν καλύτερα να ξανακυλά, να ανεβάζει εκ νέου πυρετό, να παρουσιάζει επιδείνωση. Σύσσωμη η επιστημονική κοινότητα των παιδιάτρων τονίζει πως είναι σημαντικό για τους γονείς να προσέχουν τις αλλαγές στην εικόνα και την συμπεριφορά του παιδιού τους, γιατί οι γονείς είναι οι καλύτεροι γνώστες του πως είναι στην καθημερινότητα το παιδί τους. Εάν λοιπόν δούμε ένα παιδί που έχει πυρετό (όχι όμως υποχρεωτικά), δεν έχει διάθεση, είναι καταβεβλημένο, νωθρό, δεν θέλει να φάει, να παίξει, τότε επικοινωνούμε αμέσως με τον παιδίατρο.
Η έγκαιρη χορήγηση όλων των φαρμάκων και των παραφαρμακευτικών σκευασμάτων που απαιτούνται μειώνει πολύ την πιθανότητα να γίνει η λοίμωξη διεισδυτική με σοβαρές συνέπειες για την υγεία του παιδιού.