Με ολοένα και περισσότερο αίμα βάφονται οι δρόμοι στην πατρίδα μας, κάθε χρόνο που περνά.
της Αλεξίας Σβώλου
Τα στοιχεία είναι σοκαριστικά και τα περισσότερα δυστυχήματα γίνονται μέσα στις πόλεις. Το θλιβερό ρεκόρ κρατά η Αττική και την ακολουθούν πόλεις της περιφέρειας, που μετρούν πολλούς άδικα χαμένους ανθρώπους στους δρόμους του αστικού ιστού.
Τον βαρύτερο φόρο αίματος πληρώνουν οι δικυκλιστές και οι πεζοί που παρασύρονται από αυτοκίνητα. Διεθνώς τα τροχαία ακολουθούν ελαφρώς πτωτική πορεία λόγω της βελτίωσης των υποδομών, αλλά έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας για φτάσουμε σε ένα ικανοποιητικό σημείο, όπως επισημαίνει ο ΠΟΥ.
Στην τέταρτη χειρότερη θέση στην Ευρώπη βρίσκεται η Ελλάδα σε ό,τι αφορά τα τροχαία, με τους Έλληνες οδηγούς να επιδεικνύουν επιθετική και ανεύθυνη συμπεριφορά στην άσφαλτο.
Μετά τον θάνατο του αστυνομικού δικυκλιστή της ομάδας Δίας κατά την καταδίωξη κλεμμένου οχήματος, που αποτελεί και την πιο πρόσφατη απώλεια σε τροχαίο δυστύχημα, η χώρα μας έσπασε ένα αληθινά θλιβερό ρεκόρ, καθώς μέσα σε ένα 24ωρο καταγράφηκαν 7 τροχαία δυστυχήματα με τραγικό απολογισμό έξι νεκρούς και τρεις τραυματίες. Φέτος, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, τα τροχαία και οι νεκροί στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί κατά 3,7%, ενώ στο 56% των ατυχημάτων εμπλέκεται η χρήση κινητού τηλεφώνου από τον οδηγό κατά την οδήγηση. Τα περισσότερα δυστυχήματα οφείλονται σε συγκρούσεις αυτοκινήτων με άλλα αυτοκίνητα ή τραμ, βαγόνια τρένων, ακόμα και πατίνια, ενώ έχουν αυξηθεί πολύ και τα περιστατικά όπου παρασύρθηκαν πεζοί από οχήματα τα οποία εκτράπηκαν της πορείας τους.
Πάμε να δούμε πιο αναλυτικά ορισμένα στοιχεία για την τελευταία 3ετία:
Την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΛΣΤΑΤ), καταγράφηκαν 11.200 τροχαία ατυχήματα σε όλη την επικράτεια.
Ο αριθμός αυτός παρουσιάζει αύξηση κατά 7,1% σε σύγκριση με το 2021 (10.455 τροχαία ατυχήματα). Ειδικότερα σε μάστιγα εξελίσσεται η παραβίαση του ερυθρού σηματοδότη στην πατρίδα μας με 16 οδηγούς να τον παραβιάζουν μέσα σε κάθε ώρα! Οι έλληνες οδηγοί έχουν επιθετική συμπεριφορά στο τιμόνι και ανεύθυνη, καθώς τρέχουν με απαράδεκτα υψηλές ταχύτητες μέσα στον αστικό ιστό για να φτάσουν πρώτοι, μην υπολογίζοντας τις ζωές των συμπολιτών τους ούτε την δική τους!
Διεθνώς, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΠΟΥ, τα τροχαία δυστυχήματα ετησίως κοστίζουν 1.19 εκατ. ζωές, γεγονός που αντιστοιχεί σε δύο θανάτους στην άσφαλτο κάθε λεπτό και περισσότερους από 3200 θανάτους στους δρόμους την ημέρα. Τα τροχαία δυστυχήματα αποτελούν πρώτη αιτία θανάτου για βρέφη, νήπια, παιδιά και νεαρούς ενήλικες κάτω των 30 ετών.
Από το 2010 και μετά, η βελτίωση των οδικών αρτηριών έχει συμβάλλει στο να μειωθούν οι θάνατοι από τα τροχαία κατά 5% σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στην πατρίδα μας μειώθηκαν τα δυστυχήματα στις εθνικές οδούς, λόγω των μεγάλων κατασκευαστικών έργων που υλοποιήθηκαν (Εγνατία, Ολυμπία, Ιωνία οδός κτλ) αλλά αυξήθηκαν οι συγκρούσεις στις πόλεις λόγω αφηρημάδας, χρήσης κινητού τηλεφώνου, παραβίασης ερυθρού σηματοδότη, παραβίασης του ορίου ταχύτητας, επιθετικής οδήγησης και οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ. Παρά την πρόοδο που έχει συντελεστεί ειδικά στα έργα υποδομής αλλά και στην εφαρμογή αυστηρότερων κανόνων της Τροχαίας με την επιβολή αυστηρότερων και μεγαλύτερων προστίμων, τα τροχαία δυστυχήματα εξακολουθούν να αποτελούν μια παγκόσμια κρίση, με τους δικυκλιστές, τους ποδηλάτες και τους πεζούς να αντιμετωπίζουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο.
Μπορεί παγκοσμίως η τάση στα τροχαία να είναι πτωτική αλλά η πρόοδος δεν είναι αρκετή, όπως επισημαίνει ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, προσθέτοντας πως οι θάνατοι και οι βαρύτατοι τραυματισμοί που συνοδεύουν τα τροχαία μπορούν να προληφθούν.
Μεταξύ των χωρών μελών των Ηνωμένων Εθνών, 108 κράτη κατέγραψαν μείωση στα τροχαία ατυχήματα και τους θανάτους από αυτά, στην περίοδο 2010-2021. Έντεκα χώρες πέτυχαν να μειώσουν τους θανάτους από τα τροχαία κατά 50%, μεταξύ των οποίων η Δανία, η Νορβηγία και η Λιθουανία από την Ευρώπη, ενώ 35 χώρες κατέγραψαν μείωση των θανάτων από τα τροχαία που κυμαίνεται από 30% έως 50%.
Η τελευταία έκθεση του ΠΟΥ δείχνει ότι το 28% των θανάτων από τροχαία καταγράφεται στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας.
Αντίστοιχα,
- το 25% καταγράφεται στον Δυτικό Ειρηνικό,
- το 19% στην Αφρική,
- το 12% στις ΗΠΑ και τη Νότιο Αμερική,
- το 11% στην Ανατολική Μεσόγειο και
- το 5% στην Ευρώπη.
Επιπλέον οι 9 στους 10 θανάτους συμβαίνουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, παρότι εκεί η αναλογία των οχημάτων με τον πληθυσμό είναι αντιστρόφως ανάλογη σε σύγκριση με τις χώρες υψηλού εισοδήματος. Έτσι προκύπτει το εξής παράδοξο:
Παρότι οι χώρες χαμηλού εισοδήματος έχουν μόλις το 1% των οχημάτων που είναι διαθέσιμα παγκοσμίως, ο κίνδυνος θανάτου σε αυτές από τροχαίο δυστύχημα είναι 3 φορές μεγαλύτερος.
Επιπλέον το 53% των θανάτων από τροχαία αφορά τους πιο ευάλωτους πολίτες και τα ποσοστά κατανέμονται ως εξής:
- Οι πεζοί κινδυνεύουν περισσότερο και αντιστοιχούν στο 23% των απωλειών.
- Οι δικυκλιστές έρχονται δεύτεροι σαν ομάδα κινδύνου και αντιστοιχούν στο 21% των απωλειών.
- Ακολουθούν στην τρίτη θέση οι ποδηλάτες με το 6% των απωλειών και τελευταίοι είναι οι χρήστες ηλεκτρικών πατινιών με το 3% των απωλειών.
Συγκριτικά με τα άλλα ατυχήματα, οι θάνατοι από συγκρούσεις οχήματος με άλλο όχημα 4 τροχών αντιστοιχούν στο 30% των παγκόσμιων απωλειών.
Στο μεταξύ το 80% των δρόμων παγκοσμίως στερούνται μέτρων ασφάλειας για τους πεζούς και μόλις το 0.2% διαθέτουν ποδηλατόδρομους για τους ποδηλάτες, τα πατίνια και (προαιρετικά) τους πεζούς. Επιπλέον οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο παγκόσμιος στόλος των οχημάτων θα διπλασιαστεί μέχρι το 2030. Ωστόσο, μόνο 35 χώρες νομοθετούν σχετικά ώστε να αυστηροποιηθεί το νομικό πλαίσιο για τους ισχύοντες κανόνες ασφαλείας σε δίκυκλα και 4τροχα.