Παρότι η διείσδυση σαλμονέλας σε δίκτυο ύδρευσης αποτελεί σπάνιο φαινόμενο στα δυτικά κράτη και εν προκειμένω είναι ένας γρίφος που πρέπει να λύσουν άμεσα οι επιστήμονες του ΕΟΔΥ (προκειμένου να αποκατασταθεί το πρόβλημα σε δύο οικισμούς της Μαγνησίας), οι δηλητηριάσεις κατά τους καλοκαιρινούς μήνες από σαλμονέλα που έχει μολύνει κάποιο τρόφιμο αποτελούν συχνό πονοκέφαλο για τη Δημόσια Υγεία. Κι όλα αυτά έρχονται λίγες ημέρες μετά την μαζική δηλητηρίαση μαθητών σε σχολεία της βορείου Ελλάδας από σταφυλόκοκκο που επιμόλυνε τυποποιημένα γεύματα, λόγω ελλιπούς τήρησης των κανόνων υγιεινής στην προετοιμασία τους.
Όπως επισημαίνει η Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, παθολόγος, καθηγήτρια θεραπευτικής Επιδημιολογίας και προληπτικής ιατρικής του ΕΚΠΑ, η σαλμονέλα είναι ένα παθογόνο βακτήριο που προκαλεί δύο βασικές μορφές σαλμονέλωσης, την μη τυφοειδή και την τυφοειδή, που την αποκαλούμε τυφοειδή πυρετό.
Η σαλμονέλωση προκαλείται όταν το μικρόβιό της διεισδύσει στο επιθήλιο του λεπτού εντέρου και προκαλέσει φλεγμονή, με αποτέλεσμα να παραχθεί μια εντεροτοξίνη στα εντερικά κύτταρα.
Η μη τυφοειδής σαλμονέλωση είναι πιο ήπια και δίνει συμπτώματα κυρίως από το γαστρεντερικό σύστημα, δηλαδή κοιλιακό άλγος, διάρροιες, εμετούς.
Ο τυφοειδής πυρετός είναι πιο σοβαρός, πλήττει και άλλα συστήματα του οργανισμού και σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές που μπορεί να κοστίσουν ακόμα και τη ζωή του ασθενούς, ειδικά όταν πρόκειται για άτομα με πολύ επιβαρημένη υγεία. Πιο πολύ κινδυνεύουν οι ηλικιωμένοι με υποκείμενα νοσήματα, τα βρέφη και οι έγκυες. Ο τυφοειδής πυρετός εμφανίζει ποσοστό θνησιμότητας 10%, έναντι 1% περίπου των υπολοίπων μορφών σαλμονέλωσης.
Η σαλμονέλωση προέρχεται συνήθως από το νερό, το χώμα, τα έντομα, τις επιφάνειες εργοστασίων και κουζινών (με διασταυρούμενες επιμολύνσεις), τα ζωικά περιττώματα και τα ακατέργαστα κρέατα, πουλερικά και θαλασσινά.
Στην περίπτωση των οικισμών στη Μαγνησία, όπου το πόσιμο νερό κρίθηκε ακατάλληλο προς χρήση, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ούτε για κατανάλωση, ούτε για πλύσιμο χεριών ή σώματος ή οικοσκευών, ούτε για μαγειρική. Το νερό πρέπει να βράσει για αρκετά λεπτά στους 100οC προκειμένου να καταστραφεί το βακτήριο της σαλμονέλας και γι αυτό δεν συνιστάται καμία χρήση του.
Για την θεραπεία της σαλμονέλωσης χορηγούνται αντιβιοτικά, ενώ χορηγούνται και υγρά και ηλεκτρολύτες για την αποφυγή της αφυδάτωσης.