Ένα ρεπορτάζ για τυρί θα περίμενε κανείς να αναφέρεται σε τυριά ΠΟΠ ή σε ιστορικές συνταγές για την δημιουργία τοπικών τυριών αλλά όχι για μαζική παραγωγή εκατομμυρίων τόνων ενός άγευστού τυριού σαν καουτσούκ που έχει αποθηκευτεί σε λατομεία και αποθήκες σαν μια περίεργη παραλλαγή ενός κίτρινου χρυσού στις ΗΠΑ του 2025! Μια ιστορία-δίδαγμα πού οδηγούν οι κακές κυβερνητικές επιλογές στην Οικονομία.
Η ιστορία του κυβερνητικού τυριού των ΗΠΑ είναι τουλάχιστον περίεργη και δεν προκαλεί καμιά λιγούρα!
Είναι επίσης αρκετά παλιά καθώς ξεκίνησε από την εποχή της προεδρίας του Τζίμι Κάρτερ το 1970 αλλά και πολύ διδακτική καθώς διδάσκει ισχυρότατα μαθήματα για το τι μπορεί να συμβεί σε μία εθνική οικονομία όταν το κράτος επιδοτεί μία πρακτική παραγωγής αφθονίας που δεν καταναλώνεται στην αγορά!
Και αυτό το αναφέρουμε γιατί επιδοτήσεις λανθασμένων πρακτικών έχουν γίνει συχνά και στη χώρα μας και οδηγούν σε φαύλους κύκλους, όπως ο φαύλος κύκλος με τα εκατομμύρια τόνους από κεφάλια κίτρινου τυριού τα οποία εξακολουθεί να διαθέτει ως τυρένιο απόθεμα η κυβέρνηση των ΗΠΑ μέσα σε αποθήκες και λατομεία χωρίς βέβαια κανείς να γνωρίζει αν τόσα χρόνια μετά, αυτό το τυρί μπορεί να φαγωθεί.
Πάμε να δούμε την ιστορία από την αρχή: Στην δεκαετία του 1970 ο αμερικανικός πληθωρισμός προκάλεσε μία αρκετά μεγάλη αύξηση στην τιμή του γάλακτος κι έτσι από την ακρίβεια των προϊόντων στο ράφι του σουπερμάρκετ άρχισε να μειώνεται η κατανάλωση του γάλακτος και των γαλακτοκομικών στις ΗΠΑ.
Η κυβέρνηση του Τζίμι Κάρτερ έχοντας απέναντί της τους κτηνοτρόφους και γαλακτοπαραγωγούς αποφάσισε να ρίξει με επιδοτήσεις ένα μεγάλο για τότε πόσο ύψους 2 δισεκατ. $ στην αγορά ώστε να αγοράσει την περίσσεια του γάλακτος που οι παραγωγοί θα αναγκάζονταν να πετάξουν.
Το γάλα είναι ευαλλοίωτο προϊόν και δεν είναι εύκολο για μία κυβέρνηση που θέλει να το αποθηκεύσει να το διατηρήσει, έτσι λοιπόν έπεσε στο τραπέζι η ιδέα να μετατραπεί σε τυρί το οποίο μπορεί να διατηρηθεί πολύ περισσότερο. Ουσιαστικά, λοιπόν η κυβέρνηση επιδότησε τους κτηνοτρόφους αγοράζοντας το γάλα που η αγορά δεν καταναλώνει και έφτιαξε απόθεμα τυριού.
Αν όλα αυτά ηχούν κάπως οικεία, γιατί τέτοιες πρακτικές έχει ακολουθήσει και η Ελλάδα, δεν πέφτετε έξω. Οι ΗΠΑ απέκτησαν ένα στρατηγικό απόθεμα τυριού το οποίο βέβαια ήταν αμφιβόλου γεύσεως και ποιότητας καθώς δεν ξέρουμε και τι έχει πάθει κατά την διατήρηση του.
Τα χρόνια πέρασαν και ήρθε η κυβέρνηση Ρέιγκαν το 1980 να διαχειριστεί αυτή την κατάσταση αποφασίζοντας να δώσει το απόθεμα τυριού δωρεάν όπου μπορούσε δηλαδή σε σχολεία, φοιτητικές λέσχες και ευάλωτες οικογένειες. Στο μεταξύ η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε νοικιάσει λατομεία για να αποθηκεύσει τόνους τυριού στη Μινεζότα και το Μιζούρι. Το 1990 άρχισε να μειώνεται η παραγωγή γάλακτος και να εξισορροπείται η παραγωγή τυριού. Όμως αυτό το «διάλειμμα» δεν κράτησε πολύ. Το 2016 για διάφορους λόγους ξανάρχισε να διογκώνεται το περίσσευμα γάλακτος καθώς υπήρξε μια στροφή πολλών ανθρώπων σε vegetarian και vegan διατροφή. Με σχετικά πρόσφατα δεδομένα του 2017, 600 εκατομμύρια τόνοι κίτρινου τυριού βρίσκονται στοιβαγμένα στις ΗΠΑ σε αποθήκες τυριού και λατομεία.
Το τυρί αυτό δεν είναι πια κρατικό, αρκετές εταιρείες το έχουν αγοράσει ως στρατηγικό απόθεμα όπως για παράδειγμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο χρυσός, τα φάρμακα, το πετρέλαιο και οι πολύτιμες γαίες, μόνο που το τυρί έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες απ’ όλα αυτά να μουχλιάσει και να αχρηστευτεί.
